VATS ampiyem cerrahisi, akciğeri çevreleyen plevral boşlukta biriken irin ve enfekte sıvının boşaltılması amacıyla uygulanan minimal invaziv bir işlemdir. Video destekli torakoskopik cerrahi (VATS) ile göğüs duvarına açılan küçük kesilerden kamera ve özel cerrahi aletler yerleştirilerek, ampiyem doğrudan görüntülenir, fibröz zarlar temizlenir ve boşluk detaylı şekilde yıkanarak akciğerin yeniden genişlemesi sağlanır.
Bu cerrahi, antibiyotik tedavisine veya göğüs tüpü ile drenaja yanıt vermeyen ileri evre ampiyem olgularında gereklidir. Sıvı irin haline gelip akciğeri sıkıştıran odacıklar (lokülasyonlar) oluşturduğunda, cerrahi müdahale zorunlu hale gelir. Ampiyem genellikle zatürre (pnömoni) sonrası gelişir ve özellikle yaşlılar veya bağışıklığı zayıf bireylerde görülür. Erken cerrahi müdahale, fibrothoraks ve solunum yetmezliğini önler.
Cerrahi sırasında plevral boşluğa girilerek irin boşaltılır ve varsa yapışıklıklar veya fibröz zarlar parçalanır. Akciğer tamamen hapsolmuşsa, kısmi plörodekortikasyon da uygulanabilir. Steril solüsyonlarla boşluk yıkanır ve ameliyat sonrasında drenajın devamını sağlamak amacıyla göğüs tüpü yerleştirilir. İşlem genel anestezi altında ve titiz bir izlemle gerçekleştirilir.
Cerrahi sonrası göğüs tüpü yerinde bırakılarak boşluğun temiz kalması ve akciğerin kademeli olarak yeniden genişlemesi sağlanır. Radyolojik görüntüleme ile hasta düzenli olarak takip edilir. Solunum fizyoterapisi önerilir ve bu sayede akciğer ventilasyonu artırılır, nüks riski azaltılır. Çoğu hastada cerrahi müdahale, semptomlarda belirgin iyileşme sağlar ve kalıcı komplikasyonların önüne geçer.
